به یاد آوردن زندگی نامه ی اولین زنانی که پیشگام آموزش و پرورش به شیوه ی مدرن در ایران بوده اند بیش از آن که ادای احترامی به جایگاه آنان باشد ، برای نسل دختران امروز به عنوان الگو لازم است.
در ادامه ، ضمن سپاس از جناب آقای منوچهر دانشمند، شرح ایشان را بر این عکس می آوریم:
خانم نیره ناهید ( رسولی) خواهر میرزا جمال رسولی و دختر شیخ مرتضی رسولی هر دو از اولیه های نظام جدید تعلیم وتربیت شهرستان آمل بودند .
خانم نیره ناهید (رسولی) که در تاسیس دبستان دختران شهر آمل پیشگام بوده و نقش بسزائی داشتند از بانوان اولیه فرهنگ ومعارف آمل بودند. خانم ناهید به مدیریت دبستان دولتی شاهدخت منصوب شد و مانند پدرش شیخ مرتضی رسولی که نظام جدید تعلیم و تعلم شهرستان آمل با پشتیبانی او به ثمر رسید در مهر ماه 1324 خورشیدی بعد از 11 سال معلمی به مدیریت اولین دبستان دختران در شهرستان آمل منصوب شدند .
خانم نیره ناهید(رسولی) متولد 1295 شمسی به مدیریت این نهاد فرهنگی منصوب شد.
اداره امور دبستان بعهده ایشان بود. بر اثر جدیت بانو ناهید و صمیمیت و روح وحدت و حسن رفتار سایر آموزگاران این دبستان از لحاظ انتظام و نظافت و نتایج امتحانات بر سایر دبستانهای شهر برتری داشت.
دبستان شاهدخت در زمان او شش کلاس کامل ابتدایی دارد که میتوان گفت مدیره‌ای بسیار کاردان و علاقه‌مند به کار بود
خانم ناهید از سال 1313 به استخدام فرهنگ آمل درآمد و حدود یازده سال معلمی کرد تا مدیر شد و از سال1324 تا باز نشستگی یعنی به مدت حداقل بیش از بیست سال مدیر دبستان و دبیرستان دخترانه شاهدخت آمل سرکار خانم نیره ناهید و برای ارتقای سطح علمی و تربیتی دوشیزگان شهرستان آمل بسیار کوشید.
این بود نمونه‌ای از سه دبستان بسیار معروف و قدیمی شهرستان آمل که مختصری از این مدرسه گفته شد …دبستان نصرت پهلوی – دبستان ملی شرافت که در 1308 به دبستان ملی دانش تغییر نام گرفت به مدیریت میرزا علی محمد دانشمند
در زمان مدیریت خانم نیره ناهید در سال تحصیلی 1326- 1327 شمسی آقای احمد شریعت‌زاده که از رجال معروف زمان پهلوی اول بود.
هنگام بازدید دبستان بواسطه حسن انتظام و پاکیزگی و زحمت مدیره دبستان مبلغ ده هزار ریال بابت تهیه لوازم ضروری به دبستان کمک نمودند.
یکی از کارهای بر‌جسته سال تحصیلی 1327- 1328 تا سیس کتابخانه دبستان است که براثر اقدام آقای علامه رئیس فرهنگ و فعالیت بانو ناهید مدیره دبستان در دیماه 1327 گشایش یافته، در اینمدت کم بر اثر علاقه اشخاص فرهنگ دوست تعداد 205 جلد کتاب بشرح زیر جمع‌آوری و تهیه شده است. کتب علمی 63 جلد. تاریخی 34 جلد. ادبی 72 جلد.
یکی از کارهای نیک خانم ناهید.
این دبستان در دو سال 1327 و1328 خورشیدی : تهیه و ایجاد صندوق خیریه است که در آغاز سال تحصیلی صندوق خیریه قفل و بوسیله چند نفر از آموزگاران لاک و مهر می‌شود. در نیمه دوم اسفند ماه با حضور کلیه کارکنان دبستان صندوق باز و از وجوه حاصل برای نو آموزان بی‌بضاعت لباس و کفش و جوراب خریداری می‌شود.
در سال 1328 خورشیدی. دبستان شاهدخت شش کلاس کامل دارد و کلاس اول و سوم ابتدایی بواسطه کثرت نوآموز دختر دو کلاس فوق مکرر است.
سازمان دبستان شاهدخت در سال 1328 خورشیدی بمدیریت بانو ناهید :
سازمان دبستان شاهدخت در سال 1328 خورشیدی به قرار زیر:
1 – بانو اقدس الملوک علامه
دیپلمه پنجساله متوسطه (در آنزمان کلاس یازده امتحان نهایی داشت وکارنامه دیپلم می‌دادند) دختران، آموزگار و بازرس فنی دختران
2- بانو صدیقه حسامی آموزگار
3- بانو خدیجه اسدیان آموزگار (همسر اسکندری)
4- بانو زهرا نیک عمل آموزگار
5- بانو زهرا حدادی آموزگار
6- بانو ماهرخ اسفندیاری آموزگار (دختر عموی علی اسفندیاری نیمای یوشیج)
7- بانو سکینه شفیقی آموزگار (همسر تیرگری)
8 – بانو زهرا نییرم (همسر رحمانی) آموزگار
9- بانو فاطمه نیک خلق آموزگار
10- آقای محمد علی خاکی آموزگار ریاضی و خط کلاسهای پنجم و ششم ابتدایی و سیار در دبستانهای شهر
11- آقای خسرو خلد برین هنر آموز سرود و موسیقی آموزگار سیار
12- بانو معصومه ابراهیم زاده و ملیکه میرناصری خدمتگزار.
ساختمان دبستان از بناهای املاک واگذاری که طبق حکم وزارت دارایی بفرهنگ آمل تحویل شده است تشکیلات ورزشی دبستان شاهدخت دختران و اعضای انجمن ورزشی عبارتند از دختران ذیل:
دوشیزه ((افسر پیرزاد- صغری خواجوی- کبری پیرزاد- صغرا توکلی- مهری مقدس نیاکی وزیر نظر خانم نییره ناهید و خانم خدیجه اسدیان))
سرکار خانم نیره ناهید.
بیشر آیات قرآن را از حفظ می‌خواندند و معنی آنها را تفسیر می‌کردند. زیرا از خانواده روحانی اسک (پدراو شیخ مرتضی تحصیل کرده آمل – قم- نجف اشرف و پدر بزرگ او ملا رسول که فامیلی آنها رسولی شد وجد او ملا غلام اسکی معروف به ملاغلامی و ادامه دارد تا 7 نسل از روحانیون اسک می‌باشند)
خانم ناهید همسر آقای حسن ناهید و شاعره بودند و اشعار مذهبی دارند و تخلص اشعار او (نیر) می نوشتند برای مرگ خود دارند.
قصیده سروده بانو نیره ناهید (رسولی) می باشد:
خانم ناهید همسر آقای حسن ناهید و شاعر بودند و اشعار مذهبی دارند و تخلص اشعار او (نیر) می نوشتند برای مرگ خود قصیده دارند.
در روز ختم مـن، همه با خنده سر کنید
لـطفی کـنید و جمـله مـحبان خـبـر کـنید
بـزمی بـه پـا کنید پر از شور و و لوله
از هـر نـوای ضجـه و مـویه حذرکـنید
آنـر و ز را بـه شوخی و خنده کنید شا د
انـدوه و رنـج و کـینه ز دلـها به درکنید
از چای و میوه، شربت و شیرینی وگلاب
صـحن و سـرای خانـه من معتبر کنید
یـاد مـرا چـو زنـده بـه خـاطر بیاورید
شـوری بـپا کنید و مرا خوش اثر کنید
بـدرود، جـمـله عـزیـزان خـوب مـن
نیکی کنید و نام به خوبی سمر کنید
رنـجی اگـر ز مـن بدلتا ن ذخیره شد
بـخشید و بـذر لـطف در آن بـار ور کنید
(نـیر) ز فـرد فـرد شما عـذر خواه شد
خواهم به یاد برد خوشیها نظر کنید
و
عــزیـــزان عـــزیـــزانــم وفــادار
چـو رفـتم مـن نـباشد مو یه در کار
هـمه نـاراحـت و افـسرده هـستـنـد
نـشایـد بــار مــن افــزوده بــر بـار
بـه خـوشـرویـی پـذیـرایـی نـمائیـد
مـسـازیـد روز روشـن را شــب تــار
بـگوئید و بــخـندیـد شـاد بـاشـیـد
کـه ایـن دنـیا بـود یـک کـهنه بازار
هـر آن مـردی کـه آمـد رفتنی است
سـرانـجام، مـرگ بـاشد آخـر کار
بـه مـهـمانان مـن خـوش بـگذرانید
ز شـیـرینی و مـیوه، چـای بـسیــار
بـه صحبـت گـرم سـازید مجلسم را
بـدان گـونه که خـود بـاشـد سزاوار
دلـم خـواهد کـه (بـیتا) نـــاز و (آنــا)
پذیرایی کــنند از خویـش و اغـیار
اگـر بــرفی و بـارانـی و سـرماست
نــیائید بــر مــزارم الــف زنـهار
رســوم مـــا، غــذا و پـخت باشد
نــباشــد چــاره و هستید نــاچار
پــذیــرایــی نــمــائید دوستـانم
هـم آنهایی که بــودند محرم و یار
ســفــارش می‌کنم مــویه نـباشد
کــه هستم از غــم و از نـاله بی‌زار
خـلاصــه این بود از من سفارش
خدا یـار شــمـا در جـمـله ادوار
در بالا بیتا و آنا نوه‌های خانم ناهید هستند.
متن و عکس فوق با اجازه از آقای منوچهر دانشمند از صفحه ی فیس بوک ایشان نقل شده است.
2 پاسخ به “خانم نیره ناهید”
با درود بسیار به همه عزیزانی که در این سایت با تلاش بسیار به یاد آن بزرگوارانی هستند که با کمترین امکانات دوران گذشته بیشترین خدمت را به همشهریان نمودند ، در همین جا از همه سپاسگزاری می نمایم . امیدورام از خانم بزرگوار و فرهیخته “نوری زمان خواجوی ” که بعد از خانم ناهید دبستان شاهدخت را به شکوفایی رساندند یاد کنیم. افتخار من شاگردی دبستان شاهدخت از سال 1339 تا 1345 می باشد. دست همه شما را می بوسم.
مرحومه خانم ناهید دوست ورفیق وهمکار عمه ام بودوگاهی بسته هایی که بین انها مبادله میگردید برعهده من واگذار میشد وشاید قابل باور نباشد خصوصیات این دو زن عین هم بود عمه من سیده ربابه هاشمی نزاد حافظ کل قران مجیدوحافظ دیوان حافظ بود کلام گرم وزبان ناطقی در گفتگوهای روزمره که بااغاز هر بند شعری در پس ان داشت خانم ناهید پس از فوت برادربزرگم درسال 1374قطعه شعری زیبا برایش سرود که برسنگ مزارش حک گردیده متاسفانه درموقع تصحیح وهمسطح سازی امامزاده ابراهیم(ع) مفقود گردید خداوند همه رفتگان راغریق رحمت خود سازد.