مدتها بود که اندیشه گردآوری عکس های قدیمی آلبوم های مردم شهر آمل را از دوره قاجار تا دهه سی شمسی در سر داشتم که به صورت کتابی چاپ شود و برای آیندگان به یادگار بماند که بدانند اجدادشان چگونه زندگی می کردند و چگونه لباس می پوشیدند و در چه محیطی رفت و آمد می کردند. در تابستان سال 1389 بود که نزد هنرمند گرامی شهرمان آقای محمد علی غریقی به عکس خانه شهر رفتم.
وی یک از هنرمندان حرفه ای عکاس بود که در رشته کارگردانی سینما هم تحصیل کرده بود و از نظر صداقت کاری و خلوص نیت هم مورد قبول همه ما بود. از سال 1380 که به عکاسی علاقه مند شده بودم با ایشان آشنا شدم و ارتباط نزدیک ما از آن سال تا زمان درگذشت ایشان ادامه داشت.
آن روز قصدم را از جمع آوری عکس های قدیمی مردم آمل به عنوان تاریخ تصویری شهرمان به او گفتم و پیشنهاد کردم که به منظور پیشبرد بهتر این کار ، هیات جمع آوری کننده عکس ها از سه نفر بیشتر نباشد و طریقه پیشنهادی جمع آوری و دسترسی به عکس ها و کلاً هر چه که در این مورد فکر کرده بودم را مطرح کردم. استقبال کرد و پیشنهاد کرد با آقای حسن غفوری که ایشان هم از عکاسان حرفه ای و خوشنام شهر بودند نشستی را برای شروع کار بگذاریم.
بار بعدی که نزد او رفتم گفت که هماهنگی ها انجام شده و می توانیم جلسه ای سه نفره برای همانگی شروع کار داشته باشیم. این موضوع با توجه به بیماری شدید و سریع الوقوع ایشان و همچنین مسافرت من به خارج از کشور به بعد موکول شد ، اما متاسفانه اجل به او مهلت نداد و ما و همه دوستان و هنرمندانی که با او در ارتباط بودند از شمع وجود او محروم شدند.
کار جمع آوری عکس ها را به تدریج به صورت گروهی شروع کردیم و همزمان برخی از آنها را در وبلاگی در سایت ورد پرس به نام amololdpix.wordpress.com و همچنین صفحه ای با نام “عکس های قدیمی مردم آمل” در فیس بوک قرار دادیم.
گرچه هر دوی این سایتها فیلتر شدند (البته نه به علت عکسهای ما بلکه کل سایت وردپرس و کلیه وبلاگهای آن در ایران فیلتر شد) اما بازخورد آن جالب بود. بیشتر عکس هایی که ما وبلاگ کذاشته بودیم توسط سایتهای مختلف بازنشر شد و حتی بعضی از عکس ها را به صورت کتاب چاپ کردند و یا بعضی از عکس ها در روزنامه های محلی چاپ شد.
مواردی هم بود که همشهریانی از خارج از کشور با ما تماس گرفتند و همه اینها نشان از علاقه وافر مردم این شهر به فرهنگ و تاریخ شهرشان بود. با توجه به لزوم ساماندهی به انتشار عکس ها و چگونگی ارائه آنها و همچنین فیلتر شدن وبلاگها، از به روز کردن عکسهای جدید در وبلاگ خودداری شد و نهایتا این سایت به عنوان نمایشگاه دائمی عکس ها ساخته شد.
به خاطر گران بودن چاپ کتاب و مشکل تهیه آن برای عموم مردم عزیزمان و همچنین محدودیت صفحات انتشار کتاب و تعداد زیاد عکسهای مردم، گزینه انتشار عکس ها در سایت اینترنتی ، مناسبتر از چاپ کتاب به نظر می رسید. گرچه این سایت هنوز مراحل اولیه ساخت خود را می گذراند و مطمئنا به مرور با بهبود کیفیت فنی و گرافیکی ارائه عکسها در سایت، می توانیم این کار فرهنگی را بهتر انجام دهیم.
در اینجا از کلیه عزیزانی که می توانند به نوعی با در اختیار قرار دادن عکسهای خود و یا دادن پیشنهاد و یا راهنمایی در باره چگونگی جمع آوری عکس های قدیمی مردم آمل به ما کمک کنند در خواست می شود از طریق فرم تماس با ما یا تماس تلفنی و یا با ایمیل با ما تماس بگیرند.
برای دانستن اهداف ما در گردآوری عکس های قدیمی مردم آمل به صفحه هدف ما رجوع کنید.
خوشبختانه هم اکنون عکس به عنوان یک المان هنری، جایگاه و اهمیت خود را در بین عموم مردم بدست آورده و شاید الآن زیبایی و عمق این جمله -که آن را از کتابی نقل کرده ایم- برای همه قابل درک باشد.
صنعت عکاسی در دوره قاجار در اروپا ابداع شد و خوشبختانه به فاصله فقط چند سال توسط شاهان قاجار به ایران رسید و در دوره ناصرالدین شاه و به دلیل ذوق هنری و علاقه ای که خود وی به عکس داشت در ایران رواج یافت. هم اکنون عکس های زیادی از سفرهایی که وی به مازندران کرده در بایگانی موزه های تهران موجود است. عکس شاید بهترین و صادق ترین گزینه برای روایت تاریخ باشد جایی که شاه و گدا به هیچ پیرایه و تمام قد، جلوی دوربین ایستاده اند و خود و محیط پیرامونشان را به میدان ارزیابی دیگران گذاشته اند.
با وجود این که پیشرفت های زیادی در ابزار و تکنیکهای فیلم برداری رخ داده و هم اکنون در هر خانه ای، دوربین فیلم برداری وجود دارد اما هنوز این عکس است که به کرات به عنوان وسیله یادآوری خاطرات گذشته در خانه ها مورد استفاده قرار می گیرد و صنعت فیلم به هیچ وجه نتوانسته جای این هنر قدیمی را برای مردم بگیرد. مردم همیشه و حتی از اولین سالهای پیدایش این هنر، به عکس علاقه خاصی داشته اند و با توجه به آن، خود و زندگی خود را در آینه عکس ثبت کرده اند و این موضوع اثبات می کند که ما برای ثبت تاریخ گذشته مان چقدر به موضوع «عکس» نیازمندیم.
هدف ما از گردآوری عکس های قدیمی مردم شهر آمل، به نوعی ثبت یک تاریخ در یک مجموعه عکس می باشد. هر گونه عکسی می تواند به نوعی گوشه ای از زندگی این مردم را روایت کند از عکسی که از یک مغازه قدیمی در بازار گرفته شده تا عکس های رسمی از پروژه های عمرانی شهر و حتی عکس های پرتره ای که به نوعی نشان دهنده حال و هوا و فرهنگ عمومی مردم هستند. محل این عکس ها می تواند در حوزه شهرستان آمل و به عبارت دیگر محدوده شهر، ییلاق ها و روستاها باشد.
به نوعی می توان گفت که الآن هم برای گردآوری و ثبت عکس های قدیمی مردم شهرمان دیر شده است . هر سال که می گذرد تعدادی از این عکس ها دستخوش فرسایش و تخریب شده و یا در میان وسایل قدیمی از بین می روند. بنابراین ضروریست که موضوع گردآوری آنها را به عنوان یک ثبت تاریخی برای فرزندانمان جدی بگیریم. باشد که فرزندانمان بدانند که اجدادشان چگونه زندگی می کردند و شهرشان چه تاریخچه ای را در پشت سرش دارد.
به امید روزی که فرزندانمان بتوانند به یاد بیاورند که اجدادشان در چه محیطی زندگی می کردند، از چه ابزار و وسایلی برای کار استفاده می کردند، چگونه در بازار خرید می کردند و چه لباسی می پوشیدند.
درخواست ما از شما، تماس با ما و ارائه عکس های قدیمی خود جهت انتخاب و تهیه کپی برای چاپ در کتاب مجموعه عکس ها می باشد. مطمئن هستیم که تک تک شما همشهریان عزیز با جستجو و ارائه عکس های قدیمی خود، گام موثری را در تدوین این اثر تاریخی برخواهید داشت.
–
–
معرفی:
آدرس تماس:
۱- حسن غفوری
آمل، خیابان شرقی شهرداری، طبقه فوقانی پوشاک برک، عکاسی تکنی کالر
تلفن و فاکس 44220800 (011) technicoloramol@yahoo.com
2- مهدی شهداد
آمل، خیابان امام رضا (ع)، خیابان دادگستری جدید، ساختمان ساتیا 10
تلفن و فاکس 43271090 (011) مهدی شهداد mdshahdad@yahoo.com